Willy Vittali

Omdat ik met een schilderij ben begonnen waarop een slang is te vinden die zich opricht naast een zwangere vrouw die met haar handen en voeten lijkt vast te zitten aan deze slang, hemel en de aarde. Begon ik me af te vragen wat de slang wel betekent in de symboliek.

De tekening ontstond zo maar als een van de vele tekeningetjes die ik maak op mijn werk als ik aan de telefoon wacht op verbinding. De zwangere vrouw is een stukje van mijn realiteit doordat er in mijn omgeving zoveel mensen zwanger zijn of net zijn bevallen. Ik droomde zelfs van zwangere vrouwen en foetussen en massa‘s water.

Een vrouw verandert tijdens de zwangerschap of het moederschap. Ze wordt rijper en bedachtzamer. De vrouw op mijn schilderij zit schijnbaar ingetogen aan een strand. De enorme slang sloop er ongemerkt bij en lijkt haar iets te willen zeggen, het enorme dier is geen bedreiging voor haar terwijl ze toch vastgeketend lijkt aan de eeuwige cyclus van de vrouwelijkheid en de geboorte.

Het verhaal van de vrouw en haar lot. Geen macht ter wereld kan dat de vrouw afnemen.

Ze is tot het moederschap veroordeeld of ze wil of niet. Tegenwoordig mag je daarvoor kiezen.

De vooruitgang en bemoeienissen van de dolle Mina’s ten spijt worden huis en haard nog steeds in een adem genoemd met de vrouw die daar als vanouds de scepter zwaait. De huismannen zijn nog steeds in de minderheid en de homohuwelijken waar ook kinderen worden opgevoed zijn schaars al is er wel een stijgende lijn te zien. Zolang dit nog geen gemeengoed is, is de vrouw de spil in huis en opvoeding, hoe zwaar dat soms ook is te combineren met een carrière.

Dit verhaal wil ik vertellen op mijn nieuwe schilderij.

Of het schilderij ook werkelijk een boodschap gaat uitdragen is nog de vraag.

Mijn schilderleraar leek mijn idee meteen te begrijpen en gaf mij een paar goede aanwijzingen zodat mijn droom-fantasie gestalte krijgt en het een beeldend verhaal wordt; wat wel in mijn hoofd zat maar waarvan ik niet wist hoe ik het zou verbeelden. Een plaatje maken is niet voldoende. Tekenen is nog geen schilderen. Het is moeilijk met è è n beeld een heel verhaal te willen vertellen.

Mijn ervaring is toch dat de meeste mensen er graag zelf iets in willen zien. Dit epistel is evenwel ook als toelichting voor het schilderij te gebruiken voor hen die daar behoefte aan hebben.

Op internet vond ik de link naar de symboliek en de slangencultus. De slang blijkt de mens al eeuwen in de ban te houden. Een reden te meer om me er in te verdiepen.

Natuurlijk kom je vaak beelden tegen die je boeien of intrigeren, de slang zag ik vaak in Keltische versierselen, vooral in Bretagne, die beelden bleven me altijd bij. En onbewust heb ik die toch ergens opgeslagen en de diepere betekenis ervan ervaren net zoals de energieën die je voelt op de plaatsen waar men vroeger de oude riten uitvoerden. Ik heb er over gelezen dat de Christelijke cultuur de oude Heidense riten gewoon overnam en door kerstening de heiligenplaatsen bij de kerk inlijfde om zo de Heidenen de kerk in te krijgen. Zo zijn dus kathedralen boven op de Keltische heuvels, waar men de zonnewendes vierden, gebouwd en ook met de opening naar de opkomende zon.

De centrale plaats van de vrouw in de personificatie van Maria met kind spelen dan ook een grote rol. Evenals bij andere culturen de vrouw een grote plaats inneemt.

De slang komt overigens ook bij de Azteken, Tolteken en Maya’s terug, hun ondergang werd ingeluid met de dood van de slangenvrouw, en dan het welbekende beeld van de gevleugelde slang, als archetype, de relatie tussen vuurceremonie en een wedergeboorte, het begin van een nieuw tijdperk. De veren symboliseren de hemelse spirituele aard (de Vader) en de slang de fysieke verschijning (de Moeder). Gedoemd door het aardse slijk te kruipen. Bij ons in het Westen symboliseert de slang of soms de draak niet alleen de baan van de zon langs de hemel, maar ook het lagere zelf.

We kennen de ouroboros, hoort bij het element water, de slang die in zijn eigen staart hapt.

In die zin past hij prachtig in het plaatje van mijn fantasie.

Het eeuwig durende principe van de cirkel die voor totaliteit en her- en wedergeboorte en de eeuwigdurende levenscyclus staat. En gelijk wordt gesteld met de feniks.

Oudere mythologieën kennen echter ook een duister positief aspect van de slang, die in relatie staat met aarde en onderwereld en bijvoorbeeld als huisslang de zegen van de zielen van voorouders kon vertegenwoordigen (in tal van sagen komen gekroonde slangen voor, die met melk gevoed worden) en die ook bij het geloof aan genezing en wedergeboorte een rol speelt

Doordat de slang zijn oude huid achterlaat is hij het symbool voor wedergeboorte en onsterfelijkheid. Daardoor werd hij (esculaapslang, gewijd aan Asclepius, de god van de geneeskunde).

De dubbele slang om de caducceus van Hermes, de twee vechtende slangen die hij wilde scheiden en zo het symbool voor het dualisme vormt. Het is ook het symbool van vrede en de zelfgenezende kracht van de natuur en daarom in onze tijd staat voor homeopathie.

En de zevenkoppige slang die de door zijn getal het zinnebeeld werd van de scheppende kracht en het universum.

Zo zullen er ongetwijfeld nog meer betekenissen zijn te vinden voor dit intrigerende dier en daar duistere kanten hebben. Mij spreken de positieve en scheppende betekenissen van dit wereldwijde symbool aan. Voorlopig is dit voor mij even genoeg alleen al om het aantal woorden binnen de perken te houden al denk ik dat dit verhaal nog wel een vervolg zal krijgen waarbij ik aanteken dat ik absoluut geen deskundige ben op dit gebied en het hier beschrevene mijn eigen interpretatie betreft.

http://www.histoportal.net/sym/slang.htm

Zie ook; De verborgen taal van het symbool; David Fontana

De voorspellingen van de Maya’s ontsluierd; Adrian Gilbert & Maurice M. Cotterell